Świąteczne tradycje na świecie – podróż po świątecznych zwyczajach

Od lat niezmiennie zaskakuje nas różnorodność tradycji świątecznych. Choć Boże Narodzenie spędzamy najczęściej w Polsce, chętnie poznajemy zwyczaje na całym świecie. Zachwycamy się świąteczną piniatą, pokazem sztucznych ogni czy wigilijnymi daniami tak bardzo różnymi od polskich dwunastu potraw. Nasi Gospodarze również pokażą Wam, jak wiele świątecznych elementów jest wspólnych, bez względu na szerokość geograficzną. Jednego jesteśmy jednak pewni – niezależnie od kraju i przekazywanych od pokoleń zwyczajów wszyscy staramy się, aby Święta były po prostu wyjątkowe!

ALBANIA Z INDYKIEM W ROLI GŁÓWNEJ

W Albanii Święta Bożego Narodzenia mają bardziej wymiar komercyjny niż duchowy. Mimo to, nie brakuje świątecznego klimatu. Jest choinka, lodowisko czy kolacja z indykiem w roli głównej, a na deser słodka baklava! To zdecydowanie najważniejsze świąteczne danie w każdym albańskim domu. Wypieka się go samodzielnie i podaje się z dollme – małym okrągłym chlebem. Pamiętajcie też, aby do ciasta dodać monetę! Wierzch chlebka podzielony jest na ilość domowników z zapisanymi inicjałami – po upieczeniu należy go pokruszyć i sprawdzić, komu trafiła się szczęśliwa moneta. To właśnie ona zapewni powodzenie przez cały przyszły rok. Czy naszym Gospodarzom udało się trafić na magiczną monetę?

CHORWACJA I PALENIE DĘBOWEGO PIEŃKA

Wiele zwyczajów świątecznych w Chorwacji przypomina te, które znamy z naszych domów. W Wigilię unika się mięsa, przynajmniej aż do wieczerzy, gdzie to właśnie mięsa są główną potrawą – Chorwaci chętnie jedzą indyka, pieczonego prosiaka lub duszoną wołowinę. To czas spędzany przy wspólnym stole, z rodziną i przyjaciółmi. Szczególną tradycją jest palenie badnjaka – dębowego pieńka z rozgałęzieniami, przypominającego nieco ludzką brodę. Co więcej, z płonącego badnjaka wróży się na przyszły rok! Do popularnych tradycji należy także wysiewanie ziaren pszenicy w dniu Św. Łucji, czyli 13 grudnia, tak by zdążyła wyrosnąć na Święta. Ciekawe, czy nasi Gospodarze palą badnjaka?

AUSTRIA I NAJBARDZIEJ ZNANA KOLĘDA NA ŚWIECIE

Austriacy mają swój sposób na pierwszą gwiazdkę, szczególnie kiedy niebo jest zachmurzone, a za oknem widać tylko ciemność. Po godzinie piątej w oknach rozbrzmiewa mały dzwoneczek, który jest znakiem do rozpoczęcia Wigilii. Ale musicie wiedzieć, że Austria to przede wszystkim ojczyzna jednej z najpiękniejszych kolęd, czyli „Cichej Nocy”. Mieszkańcy muszą też uważać na demona z rogami kozła – już od 5 grudnia w Austrii grasuje Krampus, który straszy dzieci. Ciekawe, czy nasi Gospodarze w Austrii opuszczają dom w Noc Krampusa?

FRANCJA I NAJLEPSZE KASZTANY NA PLACU PIGALLE

Francuzi nie obchodzą Wigilii, a 25 grudnia głównym daniem jest indyk nadziewany kasztanami. W tym dniu wręczane są także prezenty oraz ręcznie robione kartki. We Francji dzieci wierzą, że to mały Jezus przynosi im prezenty, które wkłada do bucików ustawionych przy kominku. Tradycyjnym ciastem jest skomplikowane do wykonania „Buche de Noel”, czyli rolada w kształcie pnia drzewa. Może naszym Gospodarzom we Francji prezenty przynosi dobra wróżka Dame Abonde lub Św. Mikołaj wraz ze swoim przyjacielem Pre Fouettard?

GRECJA I ŻAGLOWIEC ZAMIAST CHOINKI

Na dzień przed Bożym Narodzeniem oraz przed Nowym Rokiem greckie dzieci śpiewają kolędy, chodząc od domu do domu. Najczęściej przy akompaniamencie małych metalowych trójkącików i niewielkich glinianych bębenków. Na prawie każdym stole można znaleźć Christopsomo, czyli Chleb Chrystusa. Jest to okrągły bochenek ozdobiony na szczycie krzyżem, wokół którego ludzie stawiają symbole z ciasta przedstawiające wszystko to, co oznacza długotrwałość. Najważniejszym bożonarodzeniowym symbolem w tym kraju nie jest choinka lecz przystrojony… model żaglowca. Ciekawe, czy nasi Gospodarze w Grecji również mają taki żaglowiec?

GRUZJA I BRODA BAZYLEGO

W Gruzji tradycyjną ozdobą bożonarodzeniową są chichilaki. To orzechowe lub leszczynowe tyczki, wysuszone i wystrugane tak, aby zakręcone stróżyny tworzyły coś w rodzaju puchatej sukienki. Chichilaki symbolizują drzewko życia, ozdabia się je owocami, które symbolizują płodność. Co ciekawe, za czasów ZSRR, chichilaki były zakazane, ponieważ puchata część ozdoby kojarzyła się z brodą św. Bazylego – jednego z najważniejszych świętych w kościele prawosławnym. Chichilaki pali się na dzień przed świętem Epifanii. Ciekawe, czy nasi Gospodarze w Gruzji mają chichilaki czy jednak stawiają na choinkę? A może łączą obydwie tradycje?

HISZPANIA – CHAŁWA ZAMIAST OPŁATKA

Święta Bożego Narodzenia w Hiszpanii zaczynają się wielką loterią z pulą nagród w wysokości kilku miliardów euro! Zwycięskie numery są wyśpiewywane przez dzieci z Colegio San Ildefonso. Hiszpańskim odpowiednikiem polskiej pasterki jest Misa del Gallo, czyli Msza Kogucia. Legenda głosi, że to kogut swoim pianiem jako pierwszy ogłosił narodziny Jezusa. W Wigilię, która jest najważniejszym dniem podczas hiszpańskich świąt, rodziny zasiadają do uroczystej kolacji. Główne dania różnią się w zależności od regionu, zazwyczaj są to: jagnięcina i prosię, pieczony indyk, owoce morza, ryby. Na deser podaje się natomiast turrón – rodzaj nugatu z migdałami, marcepanem, orzechami. Wszystko popija się dużą ilością tradycyjnego hiszpańskiego białego wina musującego – cava! Ciekawe, czy nasi Gospodarze w Hiszpanii biorą udział w świątecznej loterii!

KUBAŃSKA BIESIADA

Na Kubie nie zobaczymy świątecznej choinki! Nie ma też magii prezentów. Nie ma karpia ani nawet amerykańskiego indyka. Za to jest upieczony na ruszcie prosiak. Oprócz samego mięsa są też serwowane trunki jak piwo czy rum. To dobry czas na wspólne biesiadowanie, choć nie ma co dopatrywać się w tym duchowego czy religijnego uniesienia. Jednak czy nie najważniejszą istotą świąt powinno być wspólne spędzenie czasu? Tego możemy uczyć się od naszych kubańskich Gospodarzy!

MALTA I JEJ ILUMINACJE ŚWIETLNE

Maltańczycy postawili na szopki bożonarodzeniowe. Znaleźć je można na każdym kroku. Co ciekawe zdobią nie tylko kościoły, ale również witryny sklepowe i prywatne podwórka. Cechą charakterystyczną są też bogato zdobione ulice i domy. Najwięcej jest światełek, iluminacje świetlne zdobią całe fasady budynków. W święta Malta staje się rozświetloną wyspą. Ciekawe czy nasi Gospodarze też stawiają szopkę bożonarodzeniową!

NEPAL I ŚWIĄTECZNY SPOKÓJ

Jak wyglądają Święta w Nepalu, gdzie odsetek Chrześcijan jest niewielki? Wigilijna wieczerza nie różni się za bardzo od normalnego posiłku, choć w sklepach znaleźć można mikołaje i plastikowe choinki, a w cukierniach wybrać świąteczne wypieki. Może to jest właśnie przepis na udane święta, bez wizyt w galerii handlowej, mycia okien i samochodu? Bez kolejek w sklepach i kupowania prezentów pod choinkę. W Nepalu możecie na spokojnie przygotować się do tego niezwykłego czasu, który spędzicie po prostu razem. Ciekawe, czy nasi Gospodarze w Nepalu dekorują świąteczne drzewka?

NORWEGIA I POSZUKIWANIE FIGUREK

Norwegowie pielęgnują tradycję koziołka julebukk. Dawniej dzieci w maskach kozła wędrowały i kolędowały, otrzymując słodycze, a dziś julebukk wykorzystywany jest jako element dekoracji ze słomy z czerwoną wstążką wokół szyi. Aby nawiązać do dawnego wędrowania, Norwegowie chowają koziołka w domach swojej rodziny i przyjaciół, a kto znajdzie figurkę, przekazuje ją dalej. Głównym daniem świątecznej kolacji jest pinnekjtt, czyli solone jagnięce żeberka. Przygotowuje się również… owsiankę! W wigilijny wieczór należy bowiem poczęstować nią domowego gnoma, nazywanego Julenisse – wówczas będzie grzeczny i zamiast płatać złośliwe figle przyniesie dzieciom prezenty. Ciekawe, czy nasi Gospodarze w Norwegii schowali świątecznego koziołka?

PORTUGALIA I DODATKOWE NAKRYCIE

W Polsce zostawiamy dodatkowe nakrycie przy wigilijnym stole dla głodnego wędrowca, w Portugalii zostawia się je dla osoby zmarłej. Należy o tym pamiętać, bo to zapewni opiekę zmarłych nad domem przez kolejny rok. Zwyczaje świąteczne Portugalii są dosyć podobne do polskiej tradycji. Może poza świątecznymi daniami, gdzie na portugalskim stole królują potrawy z dorsza i ciasto Bolo Rei – królewskie okrągłe ciasto z kandyzowanymi lub suszonymi owocami i orzechami. Na pewno nasi Gospodarze w Portugalii pamiętają o dodatkowym nakryciu dla wędrowca lub osoby zmarłej!

WŁOCHY I STARA CZAROWNICA

Choinkę we Włoszech ubiera się już 8 grudnia. W tym dniu budowane są również żłóbki w kościołach. W Neapolu powstaje największa szopka na świecie, złożona z ponad sześciuset elementów. Oprócz Mikołaja prezenty przynosi Befana, czyli stara czarownica, która zostawia upominki w butach lub w skarpecie. Niegrzecznym dzieciom zostawia węgiel – włoskie cukierki carbone, a grzecznym słodkie caramelle. Czy na stołach naszych Gospodarzy we Włoszech królują węgorze, dorsze, vermicelli z małżami, penettone i pandoro?

WESOŁYCH ŚWIĄT!

Podróżowanie po świecie w czasie Bożego Narodzenia to bardzo ciekawe doświadczenie, które pozwoli nam naprawdę poznać świąteczne tradycje w różnych stronach globu. Niezależnie gdzie zdecydujecie się spędzić Święta, życzmy Wam wspaniałych chwil!

P. S. Jeśli zainteresowały Was świąteczne tradycje z różnych krajów, zapraszamy też na naszego bloga CityLove, gdzie piszemy o różnych tradycjach związanych z Bożym Narodzeniem i czasem adwentu!